Άρθρο που δημοσιεύτηκε στην εφημερίσα El País (Διεθνής), στις 8 Μαϊου 2012
Τα δύο τελευταία χρόνια για τον ελληνικό λαό υπήρξαν δύο απριόρι σφετερισμένα δημοψηφίσματα: το ένα, για να αποφανθεί σχετικά με την επιθυμία του να παραδοθεί ή όχι σε ένα σχέδιο διάσωσης που του υποθηκεύει σοβαρά το παρόν και το μέλλον του και που τον υποχρέωσε να συνάψει ένα από τα μεγαλύτερα δάνεια στην ιστορία της ανθρωπότητας (απόφαση που πήρε η κυβέρνηση Παπανδρέου χωρίς καν την πλήρη έγκριση του κοινοβουλίου) και το άλλο, για να επιλέξει δημοκρατικά μια νέα κυβέρνηση μετά την παραίτηση Παπανδρέου, δικαίωμα που ανταλλάχτηκε με μια Εκτελεστική κυβέρνηση σχεδιασμένη για την διευκόλυνση των διασωστών με επικεφαλής τον Λουκά Παπαδήμο.
Αυτή την Κυριακή υπήρξε ένα δημοψήφισμα, αν και στην πραγματικότητα συγκλήθηκε τόσο βιαστικά που μεταξύ του κλεισίματος στις λίστες των κομμάτων και της ψήφου μεσολάβησαν μόνο 17 ημέρες. Όλα καταδεικνύουν ότι ήταν ένα δημοψήφισμα που στόχο είχε να ευνοήσει την συνέχιση, την διατήρηση του στάτους κβο και να προσδώσει στην επερχόμενη πολιτική μια κάποια ετικέτα δημοκρατικής νομιμότητας. Όχι ότι το βασικό ζητούμενο δεν επιτεύχθηκε αλλά κάτι δεν βγήκε όπως είχε σχεδιαστεί. Αφήνοντας κατά μέρος την σημαντική άνοδο της ναζιστικής ακροδεξιάς -που αποκαλύπτει ότι ανάμεσα στο δυσαρεστημένο εκλογικό σώμα υπάρχει πολύς κόσμος που δεν είναι αλληλέγγυος, που είναι ρατσιστής και χειραγωγούμενος-, το βασικό στοιχείο αλλοίωσης είναι ότι η δεύτερη θέση καταλήφθηκε από τον αριστερό συνασπισμό Σύριζα. Αυτό το κόμμα κατόρθωσε να κεφαλαιοποιήσει τη ρεαλιστική ψήφο ενός σημαντικού τμήματος των διαφωνούντων του πολιτικού δόγματος λιτότητας και διάσωσης. Έδωσε μια λογική επιλογή ψήφου στους πολλούς συνειδητούς πολίτες που πρωταγωνίστησαν σε πάνω από 2.000 κινητοποιήσεις που έγιναν τα δύο τελευταία χρόνια. Θα δούμε τώρα τι πεδίο και ικανότητα δράσης τού αναλογεί για να προσπαθήσει να ανατρέψει αυτή την πολιτική και να στείλει ένα ηχηρό μήνυμα στην Ευρώπη.
Με δεδομένα τα γεγονότα, με τόσες και τόσες κινητοποιήσεις, με το 28% του πληθυσμού κάτω από το όριο της φτώχειας, με το κλείσιμο δεκάδων χιλιάδων επιχειρήσεων, με την ανεργία σε ιλιγγιώδη άνοδο καθημερινά, με ένα χρέος που αυξάνεται βάσει τόκων επί τόκων, με μια κυριαρχία όλο και πιο αδύναμη, με ένα κράτος κοινωνίας και δικαίου διαλυμένο για να πληρώσει το χρέος της κερδοσκοπίας και τις καταχρήσεις της πολιτικής τάξης..., η μεγάλη αποτυχία αυτών των εκλογών είναι ότι οι διαφωνούντες για όλα αυτά δεν μπόρεσαν να συνταχθούν έγκαιρα σε ένα κοινό αντι-διασωστικό μέτωπο, δεν στάθηκαν ικανοί να χαράξουν μια γραμμή για τα στοιχειώδη που να επιτρέψει την ενότητα για την κατάκτηση της διακυβέρνησης με δημοκρατικό τρόπο.
Δυστυχώς, για να ανατραπεί αυτό το στρεβλό σύστημα, η κοινωνία πρέπει ριζοσπαστικοποιήσει περαιτέρω τις πεποιθήσεις της, να γίνει πιο πολιτική υπό την έννοια της συμμετοχής και πάνω από όλα, να υπερβεί την ίδια τη ιδιότητα του υπηκόου ώστε να γίνει πολίτης, ενεργός φορέας της πολιτικής φύσης της κοινωνίας. Ο Σόλων, ο πατέρας της αθηναϊκής δημοκρατίας, είχε θεσπίσει εύστοχα νόμο που αφαιρούσε τα πολιτικά δικαιώματα από τους πολίτες που δεν συμμετείχαν στα δημόσια ζητήματα και απλώς έμεναν σπίτι τους περιμένοντας άπραγοι να μάθουν ποιος θα κερδίσει.
